Arab and European Invasion in Africa

 

Traders from the Middle East and the Mediterranean had been doing business in the Sahara, after the introduction of camels, from about 2,000 years ago, notably trading the vast resources of salt there; but it wasn’t until the Arab conquests of the seventh century CE that the scene was set for a push southward. By the ninth century they had crossed the Sahara, and by the eleventh were firmly established as far south as modern-day Nigeria. The Arabs were also coming down the east coast and establishing themselves in places such as Zanzibar and Dar es Salaam in what is now Tanzania.

When the Europeans finally made it down the west coast in the fifteenth century they found few natural harbours for their ships. Unlike Europe or North America, where the jagged coastlines give rise to deep natural harbours, much of the African coastline is smooth. And once they did make land they struggled to penetrate any further inland than about 100 miles due to the difficulty of navigating the rivers, as well as the challenges of the climate and disease.

Both the Arabs and then the Europeans brought with them new technology which they mostly kept to themselves, and took away whatever they found of value, which was mainly natural resources and people.

Slavery existed long before the outside world returned to where it had originated. Traders in the Sahel region used thousands of slaves to transport vast quantities of the region’s then most valuable commodity, salt, but the Arabs began the practice of subcontracting African slave-taking to willing tribal leaders who would deliver them to the coast. By the time of the peak of the Ottoman Empire in the fifteenth and sixteenth centuries hundreds of thousands of Africans (mostly from the Sudan region) had been taken to Istanbul, Cairo, Damascus and across the Arabian world. The Europeans followed suit, outdoing the Arabs and Turks in their appetite for, and mistreatment of, the people brought to the slave ships anchored off the west coast.

Back in the great capital cities of London, Paris, Brussels and Lisbon, the Europeans then took maps of the contours of Africa’s geography and drew lines on them – or, to take a more aggressive approach, lies. In between these lines they wrote words such as Middle Congo or Upper Volta and called them countries. These lines were more about how far which power’s explorers, military forces and businessmen had advanced on the map than what the people living between the lines felt themselves to be, or how they wanted to organise themselves. Many Africans are now partially the prisoners of the political geography the Europeans made, and of the natural barriers to progression with which nature endowed them. From this they are making a modern home and, in some cases, vibrant, connected economies.

African History is More Than Stale Narratives of Slavery and Colonialism

After the conference, a friend took me on a trip to one of the old trading posts that dotted the Gambia river and its tributaries from the 16th century onwards. Bintang was on a wide tributary, a couple of hours from Banjul; it had been settled by a few Portuguese men who had intermarried with African women and established trading links. We arrived in the early afternoon, and drove down to the fishing port where canoes were piled up at the jetty. My friend asked where the ruins of the old settlement were, and someone gestured beyond the jetty. We walked past a large midden of shells betokening ancient settlement, and soon saw the clear signs of the fortifications that had been built here more than 400 years before.

Back in the town, I began chatting to some of the fishermen. Yes, they knew all about the settlement here. The ruins were all over the place, and some of the houses were built with the old stones that had been brought from Lisbon. The history was there, known about, but not taught or discussed in schools, in universities, or in shaping a sense of the complexity of the African past. In fact, in most cases, history was taught with a syllabus that was 50 years old.

This picture is mirrored across the continent. One time, many years ago, I was discussing the past with a Senegalese friend, who said that it was better to forget it: I was not a slaver, and he was not enslaved, so what use was there in discussing it? I rehearsed the historian’s comfortable canard, that if we forgot the past we would be condemned to repeat it. But if I remember, he said, I’m going to get angry.

And yet there is so much more to African history than stale narratives of slavery and colonialism. One of the most insidious consequences of European colonialism was the devaluing of precolonial history and cultures. As the revolutionary Amílcar Cabral from Guinea-Bissau wrote in a key essay in 1966, colonial force required not only military control but also an ideological conquest, and this necessitated the undermining of older histories and cultures on the continent. The legacy of this lurks in the continuing devaluation of African history and the need to update the way it is taught and studied, both inside and outside the continent. Long into the postcolonial era, the effects of this colonial effort live on in the migration crisis, and the loss of former ways of knowledge that – like those related to ecology, and many other things – have much to offer the world in the 21st century.

by Toby Green, aeon

British Slave Trade in Asante and Fante Land

James knew the British had been inciting tribal wars for years, knowing that whatever captives were taken from these wars would be sold to them for trade. His mother always said that the Gold Coast was like a pot of groundnut soup. Her people, the Asantes, were the broth, and his father’s people, the Fantes, were the groundnuts, and the many other nations that began at the edge of the Atlantic and moved up through the bushland into the North made up the meat and pepper and vegetables. This pot was already full to the brim before the white men came and added fire. Now it was all the Gold Coast people could do to keep from boiling over again and again and again. James wouldn’t be surprised if the British had killed his grandfather as a way to raise the heat. Ever since his mother had been stolen and married to his father, his village had been swelteringly hot.

**

“Is it true?” he asked. “The rumors about the British abolishing slavery soon?”

Quey shrugged his shoulders. “The year James was born, they told everyone in the Castle that the slave trade was abolished and that we could not sell our slaves to America anymore, but did that stop the tribes from selling? Did that make the British leave? Don’t you see this war the Asantes and the British are fighting now and will continue to fight for far longer than you or I or even James can live to see? There’s more at stake here than just slavery, my brother. It’s a question of who will own the land, the people, the power. You cannot stick a knife in a goat and then say, Now I will remove my knife slowly, so let things be easy and clean, let there be no mess. There will always be blood.”

James had heard this speech or something like it many times before. The British were no longer selling slaves to America, but slavery had not ended, and his father did not seem to think that it would end. They would just trade one type of shackles for another, trade physical ones that wrapped around wrists and ankles for the invisible ones that wrapped around the mind. James hadn’t understood this when he was younger, when the legal slave exportation had ended and the illegal one had begun, but he understood now. The British had no intention of leaving Africa, even once the slave trade ended. They owned the Castle, and, though they had yet to speak it aloud, they intended to own the land as well.

Cultural Heritage is an Ideal Imposed from Above

Governments increasingly looked to remains of the distant past to bolster national identities and a sense of greatness, or to marginalise disfavoured groups. Saddam Hussein used the ruins of Babylon to spread ideas of Iraq’s greatness as well as his own, even portraying himself as a modern Nebuchadnezzar. China’s leadership has used archaeology to project national greatness onto the distant, semi-legendary past. Today, India’s prime minister Narendra Modi’s Hindu nationalist government has worked to use archaeology to prove that modern Hindus can trace their descent from the earliest inhabitants of India.
**
Alongside the language of nationalism, international organisations also associate cultural heritage with universal values. They argue that cultural heritage belongs not just to individual nations but to all of humanity. UNESCO, for example, promotes ‘Unite for Heritage’, a popular social-media hashtag campaign. The UNESCO World Heritage List presumes the universal value of heritage. At first blush, the universalist trend seems to be a new one that directly challenges older nationalist ideas. But, in fact, it is neither new nor a challenge. In the 19th century, Europeans often spoke about Egyptian antiquities, as Elliott Colla points out in Conflicted Antiquities (2007), not in terms of the political or commercial interests of their nations – as they did with other aspects of Egypt – but of civilisation in general. When in the 1820s Jean-François Champollion, the French decipherer of hieroglyphics, was questioned about his plan to hack painted reliefs from an ancient Egyptian royal tomb, he replied that he was doing so as a ‘real lover of antiquity’. That Champollion worked for the Louvre, his country’s national museum, and the reliefs would be deposited there, was mere convenience. The French elite saw themselves on a civilising mission to ‘barbaric’ Africa, an altruistic enterprise benefiting humanity that just happened to include ancient Egyptian monuments and artifacts as their country’s reward. ‘If Africa becomes humanised, if civilisation ever flourishes again on its shores, where the monuments of Roman grandeur lie,’ according to one writer in 1836, ‘the glory must come back to France.’
**

Universalist language serves a double purpose. It justifies the urges of the developed world to acquire, often in effect to loot, heritage from developing nations. And it does so while presenting those same developing nations as less enlightened. But this characterisation of developing nations runs counter to the actual history. In 1989, John Henry Merryman, professor emeritus of law and art at Stanford University, questioned ‘[t]he deference still routinely given to state claims to their “national cultural patrimony” in international affairs’. At the time, European and American powers had just begun taking the antiquities laws of developing nations seriously. Western scholars love to critique and mock the image of Hussein as Nebuchadnezzar, but it is not qualitatively different from Napoleon’s depiction as a Greek god or hero, defeating the Mamluk rulers of Egypt and bringing civilisation back to the country. In Europe and America, nationalist use of heritage is depicted as an aberration. It’s what others do. The West rarely holds itself up to the same mirror.

source

https://aeon.co/essays/why-cultural-heritage-benefits-the-rich-and-powerful-above-all?utm_medium=feed&utm_source=atom-feed

How the Inkas governed, thrived and fell without alphabetic writing

Between the 1430s and the arrival of the Spanish in 1532, the Inkas conquered and ruled an empire stretching for 4,000 kilometres along the spine of the Andes, from Quito in modern Ecuador to Santiago in Chile. Known to its conquerors as Tahuantinsuyu – ‘the land of four parts’ – it contained around 11 million people from some 80 different ethnic groups, each with its own dialect, deities and traditions. The Inkas themselves, the ruling elite, comprised no more than about one per cent.

Almost every aspect of life in Tahuantinsuyu – work, marriage, commodity exchange, dress – was regulated, and around 30 per cent of all the empire’s inhabitants were forcibly relocated, some to work on state economic projects, some to break up centres of resistance. Despite the challenges presented by such a vertical landscape, an impressive network of roads and bridges was also maintained, ensuring the regular collection of tribute in the capacious storehouses built at intervals along the main highways. These resources were then redistributed as military, religious or political needs dictated.

All this suggests that the Sapa Inka (emperor) governed Tahuantinsuyu both efficiently and profitably. What’s more, he did so without alphabetic writing, for the Inkas never invented this. Had they been left to work out their own destiny, this state of affairs might well have continued for decades or even centuries, but their misfortune was to find themselves confronted by both superior weaponry and, crucially, a culture that was imbued with literacy. As a result, not only was their empire destroyed, but their culture and religion were submerged.

Instead of writing, the Inkas’ principal bureaucratic tool was the khipu. A khipu consists of a number of strings or cords, either cotton or wool, systematically punctuated with knots, hanging from a master cord or length of wood; pendant cords might also have subsidiary cords. The basis of khipu accounting practice was the decimal system, achieved by tying knots with between one and nine loops to represent single numerals, then adding elaborations to designate 10s, 100s or 1,000s. By varying the length, width, colour and number of the pendant cords, and tying knots of differing size and type to differentiate data, the Inkas turned the khipu into a remarkably versatile device for recording, checking and preserving information.

The main uses to which khipus were put were, firstly, to record births, deaths and movements of people, thereby providing an annual census upon which local labour, military and redistributive assessments could be made. They were also used to count commodities, especially the tribute payable by conquered provinces such as maize, llamas and cloth (there was no coinage). Maize, for example, might be represented by a yellow cord, llamas by a white cord, and so on. Early Spanish chroniclers and administrators were astonished at the accuracy of khipu calculations: according to Pedro de Cieza de León, writing in the late 1540s, they were ‘so exact that not even a pair of sandals was missing’.

Training in what anthropologists call ‘khipu literacy’ was compulsory for a specified number of incipient bureaucrats (khipukamayuqs) from each province. For this, they were sent to Cusco, where they also learned the Inka dialect, Quechua, and were schooled in Inka religion. Like most imperial rulers, the Inkas conquered in the name of an ideology, the worship of their chief deity, the Sun, and his child on Earth, the Sapa Inka. Sun-worship was mandatory throughout the empire, and vast resources were allocated to the performance of an annual cycle of festivals and rituals, and to the maintenance of the priests who staffed Tahuantinsuyu’s ubiquitous shrines. However, the Inkas also tolerated local deities, which, if perceived to be efficacious, might be incorporated into the Inka pantheon.

It is hard to see how alphabetic writing would have helped the Inkas to administer Tahuantinsuyu more efficiently: this was not an intensively governed empire but a federation of tribute-paying and politically allegiant provinces. In other spheres of government, such as law, writing would doubtless have made more of a difference, leading perhaps to the development of written law-codes, arguably even a ‘constitution’. But since writing was never developed, imperial rule remained weakly institutionalised, leading to a concentration of power and office, which meant that when the Sapa Inka was removed, there was little to fall back on. 

So when Francisco Pizarro and his 200 or so conquistadores captured the Sapa Inka Atahualpa at Cajamarca on 16 November 1532, Tahuantinsuyu was left headless and disorientated. The confusion that followed was the crucible in which Spain’s New World empire was forged.

The seizure of Atahualpa was preceded by an incident pregnant with significance for the creation of European empires on a global scale. The first Spaniard to approach him after he entered the great plaza at Cajamarca was the Dominican friar Vicente de Valverde, carrying a cross in one hand and a missal in the other. Speaking through an interpreter, he declared that he had come to reveal to Atahualpa the requirements of the Catholic religion, which were contained in the book he was carrying. Atahualpa demanded to see the missal. When handed it, he was initially unable to open it. When he eventually managed to do so, he seemed more impressed by the calligraphy of the text than what it said. After examining it for a while, he angrily hurled it to the ground. This act of blasphemy was the trigger for Pizarro to give the order to attack.

After eight months of captivity, Atahualpa was tried for treason and condemned to death. If he converted to Christianity, he would be garrotted; if not, he would be burned (as a heretic). Since fire would destroy his body, he agreed to accept conversion, and towards nightfall on 26 July 1533 he was led out into the plaza at Cajamarca, tied to a stake and strangled. The last words he heard were those of Friar Valverde instructing him in the articles of the Catholic faith. Atahualpa wanted to preserve his body so that it could be mummified and venerated by his descendants.

Whatever he believed his ‘conversion’ to imply, it was clearly not the monotheism central to Catholic doctrine. Inka religion, which was broadly speaking animistic, acknowledged many gods, ranging from heavenly bodies (Sun, Moon, stars) to topographical features (mountains, rivers, springs) to ancestors, whose earthly remains were venerated to a degree that baffled Europeans – although most of them made little attempt to understand such practices, disparaging them as heathen, folk-magic or simply childish.

Like other Religions of the Book, Catholicism demanded strict adherence to one God, and the rejection of all other deities. Religions based upon books such as the Bible or the Quran, being (literally) prescriptive, were less tolerant than oral religions. Rival belief-systems presented both an opportunity and a threat. Missionaries and evangelists preached conversion, but with them came inquisitors or crusaders, at which point definitions were sharpened, and criteria for inclusion and exclusion delineated. ‘Truth’ acquired a different meaning, less something to be sought after than something to be received: one God, one credo, one book (‘I am the way and the truth and the life. No one comes to the Father except through me’). ‘Reform’ for a book-centred religion did not mean adaptation, but a reversion to fundamentals – the immutable ‘word of God’, as interpreted by the priesthood. Confronted by such certainties, backed by coercive force, the more open-ended, absorbent oral religions of Africa or the Americas were simply overwhelmed.

Nor was this only a matter of religion. The greater ‘law-worthiness’ given to written evidence by literate incomers meant, for example, that customary land-rights and inheritance patterns were similarly overridden. Despite also being colonised by Europeans, societies with written cultures in China, India and the Middle East proved much more resistant to European cultural hegemony than oral societies. The strenuous efforts made in recent times to recover and promote the indigenous heritage of the Americas, Australasia and Africa are testimony in themselves to the degree to which those cultures were submerged, suppressed or derided by Europeans. Their lack of a written tradition was at least partly responsible for this.

Christopher Given-Wilson

This article was originally published at Aeon and has been republished under Creative Commons.

Plants from South America

Columbus is, of course, a person who has inspired admiration and vilification in almost equal measures. He forged a connection which would see the empires of Europe rising to become global superpowers, while the Eden of the Americas was plundered and its civilisations destroyed. Setting foot on that beach, he sealed the fate of tens of millions of Native Americans and ten million Africans. The impact of that moment would ripple out through history. Until this point, Europe had been something of a backwater – but the establishment of colonies in the New World would change all that. The rise of the West had begun.

And the impact would be felt not just throughout human societies, around the world, but by the species that had become our allies – on both sides of the Atlantic. This contact between Europe and the Americas would quickly turn into a sustained connection between the Old and New Worlds. These supercontinents had been largely separate since the break-up of Pangaea, which began around 150 million years ago. During the Great Ice Age, the Pleistocene, the world went through repeated glaciations. And during the glacial periods, sea levels would fall to such an extent that the north-east tip of Asia would be joined to the north-west corner of North America, via a tract of land known as Beringia – or the ‘Bering land bridge’. This bridge

would allow some interchange of plants and animals between Asia and North America. It was the route by which humans first colonised the Americas, around 17,000 years ago. And yet the ancient, underlying theme of divergence and difference between the flora and fauna of the Old and New Worlds persisted – until the human-mediated transfer of plants and animals which started with Columbus bringing back his pineapples, chilli and tobacco in 1492. Plants and animals which had been contained and separate from each other made that leap across the pond, to find themselves facing new landscapes, new challenges and new opportunities on the opposite side. Cattle and coffee, sheep and sugar cane, chickens and chickpeas, wheat and rye travelled from the Old World to the New. Turkeys and tomatoes, pumpkins and potatoes, Muscovy duck and maize made the reverse journey.

The Columbian Exchange has been described by some as the most significant ecological event on the planet since the dinosaurs were wiped out. It was the beginning of globalisation: the world became not just interconnected but interdependent. But it had a wretched inception.

The fortunes of Europe (and, in due course, Asia and Africa) were transformed by the domesticated species brought back from the New World. Novel crops boosted agriculture and populations began to recover from war, famine and plague. But that was in the Old World. In the Americas, a scene of devastation ensued. Just as plants and animals had followed separate evolutionary trajectories on either side of the Atlantic, the pace and direction of technological change had been different in the Old World compared with the New. The Europeans possessed advanced technology: their military and maritime kit was vastly superior to that of the Native Americans. The immediate consequences of contact, with heart-stopping, dreadful inevitability, were tragic. Disease organisms were also part of that Columbian Exchange: the Europeans brought back syphilis from the Americas, while introducing smallpox there – with disastrous consequences. The indigenous population of the Americas plummeted after conquest. It was decimated: by the middle of the seventeenth century, 90 per cent of the indigenous population had been wiped out.

It’s easy to focus on the power imbalance that existed between the Old and New Worlds in the fifteenth and sixteenth centuries. Human societies had developed in different ways in the Americas and in Europe, but it wasn’t as though the Native Americans were entirely without technology – far from it. When it came to their exploitation of natural resources, they were clearly experts. It’s wrong to see the pre-Columbian Americas as, on the one hand, a natural Garden of Eden, and on the other, an innovation vacuum in need of European inspiration to realise its potential. Native American societies had a rich and diverse history of innovation, and the Americas contained completely independent centres of domestication. Many of the pre-Columbian societies of the Americas were large, urbanised – and already dependent on agriculture.

The Spanish explorers didn’t pluck wild plants, out of relative obscurity, recognise their utility for the first time, and transform them into something which would greatly benefit humanity. What the Europeans found on the other side of the Atlantic were organisms which had already changed away from wildness, over thousands of years – which had already entered into a tightly bound, successful alliance with humans. What Columbus discovered was not only a new land, previously unknown to Europeans, but a wealth of useful, tamed animals and plants – ready-made domesticates.

Among those prizes was that cereal he’d spotted and written about, just four days after landing on San Salvador – the cereal that was not only a staple food but a sacred food for the Aztecs and Incas, whose civilisations would soon be swallowed up by the Spanish Empire: maize.

Putumayo

Komisyon'un gelmesini beklerken hiç vakit kaybetmedi. Birkaç kişiyle görüştü, ama özellikle listeleri, deponun hesap defterlerini ve yönetimin kayıtlarını inceledi. Julio C. Arana Şirketi'nin, yerlilere ve ayrıca ustabaşlarıyla "çocuklar"a veresiye verilen yiyeceklerin, ilaçların, giyim eşyalarının, silahların ve araç gereçlerin fiyatlarını ne miktarda artırdığını saptamak istiyordu. Yüzdeler üründen ürüne değişiklik gösteriyordu, ama değişmeyen bir şey varsa o da, deponun, satılan bütün malzemenin fiyatlarını iki, üç, bazen beş katına kadar çıkardığıydı. Roger kendine iki gömlek, bir pantolon, bir şapka, bir çift de arazi çizmesi satın almıştı, bunların hepsini Londra'da üçte bir fiyatına satın alabilirdi. Yalnızca yerliler değil, şeflerinin emirlerini yerine getirmek için Putu-mayo'da bulunan o zavallı serserilerle kabadayılar da soyulmaktaydı. Birilerinin Peru Amazon Şirketi'ne her zaman borçlu kalmasında, ölene kadar ya da şirket onu artık işe yaramaz bulana kadar bağını koparamamasında şaşılacak bir şey yoktu.

Roger'a daha da zor gelen şey, 1893 yılına doğru ilk kauçuk tesisleri yöreye yerleşip de "baskınlar" başladığında Putumayo'da ne kadar yerli bulunduğu, şimdi 1910 yılma gelindiğindeyse geriye ne kadarının kaldığı hakkında yaklaşık bir fikir edinmesi olmuştu. Ciddi bir istatistik tutulmamıştı, bu konuda yazılanlar belirsizdi, rakamlar birinden öbürüne adamakıllı değişiyordu. En güvenilebilir hesabı yapmış olan kişi, (1905 yılında Julio C. Arana'nın topraklarının haritasını çıkarırken yörede gizemli bir şekilde ortadan kaybolan) bahtsız Fransız kâşifi ve etnologu Eugène Robuchon gibi görünüyordu. Onun hesabına göre, bölgedeki yedi kabilenin -Huitoto-lar, Ocaimalar, Muinanlar, Nonuyalar, Andoqueler, Rezı-garolar ve Boraların- nüfusu, kauçuk "uygar insanlar'ı Putumayo'ya çekmeden önce yüz bin kadar olmalıydı. Juan Tizön bu sayıyı fazla abartılı buluyordu. O, yaptığı daha farklı incelemeler ve karşılaştırmalarla, yaklaşık kırk bin rakamının gerçeğe daha yakın olacağını ileri sürüyordu. Her ne olursa olsun, bugün artık on binden fazla kişi hayatta kalabilmiş değildi. Böylelikle kauçuk tüccarlarının zorla uyguladıkları rejim, yerli nüfusunun dörtte üçünü yok etmiş bulunuyordu. Kuşkusuz pek çokları çiçek hastalığı, malarya, beriberi ve daha başka salgın hastalıkların kurbanları olmuşlardı. Ama çok büyük bir çoğunluğu, sömürü, açlık, organlarının kesilmesi, işkence kapanı ve cinayetler yüzünden yok olmuştu. Bu gidişle, soyları tamamen tükenen Iquarasi yerlilerinin başına gelen, bütün öteki kabilelerin de başına gelecekti.”

**

“Doktor Dickey, Büyük Britanya'yla Birleşik Devletlerin Amazonlar'daki acımasızlıklara çare bulma çabalarını onaylıyordu, ama kaderci ve kuşkucu bir insandı: Ona göre, oradaki gidişat değişmeyecekti, ne bugün ne de gelecekte.

"Kötülük bizim ruhumuzda, dostum," diyordu, yarı şaka yan ciddi. "Ondan bu kadar kolay kurtulamayız. Avrupa ülkelerinde ve benim ülkemde pek belli olmaz, ancak bir savaş, bir ihtilal ya da bir isyan olduğunda gün ışığına çıkar. Gözler Önüne serilmesi ve topluca yapılması için bahanelere ihtiyaç vardır. Oysa Amazonlar'da açık açık ortaya konabilir, vatanseverlik ya da din gibi haklı nedenler gösterilmeksizin en korkunç canavarlıklar gerçekleştirilebilir. Sadece ve sadece açgözlülüktür bu. Bizleri zehirleyen kötülük, insanoğlunun olduğu her yerde vardır, yüreklerimize iyice kök salmıştır.”

Joseph Conrad - Roger Casement

Dün Gee'ye sormak üzere olduğum, ama cesaret edemediğim bir sorum var," dedi Roger. "Dilekçeyi Conrad imzaladı mı? Onun adını ne avukatım andı ne de Gee."

Alice olumsuz anlamda başını salladı.

"Ben kendim ona yazarak imzasını istedim," diye ekledi, hoşnutsuz bir ifadeyle. "Gösterdiği gerekçeler belirsizdi. Zaten siyasi konularda hep kaypak olmuştur. Belki de asimile olmuş bir İngiliz vatandaşı olarak kendini çok da güvende hissetmiyordun öte yandan bir Polonyalı olarak, Almanya'dan Rusya'dan nefret ettiği kadar nefret ediyor, çünkü onlar ülkesini yüzyıllar boyunca haritadan silmişlerdi. Her neyse, bilemiyorum. Biz senin dostların olarak hepimiz buna çok üzülüyoruz. İnsan büyük bir yazar, ama siyasi konularda pısırığın teki olabiliyor. Sen bunu herkesten iyi bilirsin, Roger."

Casement başını salladı. Soruyu sorduğuna pişman olmuştu. Bilmeseydi daha iyiydi. O imzanın yokluğu, ceza indirimi dilekçesini Edmund D. Morel'in de imzalamak istemediğini avukatı Gavan Duffy'den öğrendiği zamanki kadar içini kemirecekti artık. Dostu, kardeşi Bulldog! Kongo yerlileri uğruna girdikleri savaştaki bu can yoldaşı da, savaş zamanında vatanseverce sadakat gerekçesini ileri sürerek dilekçeyi imzalamayı kabul etmemişti.

"Conrad'in dilekçeyi imzalamamış olması işleri çok fazla değiştirmez," dedi tarihçi. "Onun Asquith hükümeti üzerinde siyasi nüfuzu sıfırdır."

"Hayır, elbette değiştirmez," diye kabullendi Roger.

Belki dilekçenin başarısı ya da başarısızlığı açısından bir önemi yoktu, ama kendisi için, yüreğinin derinliklerinde önemliydi. Hücresinde umutsuzluğa kapıldığı zamanlarda, kendisi de dahil olmak üzere onca insanın hayran olduğu, onun gibi prestij sahibi bir kişinin bu kritik zamanda kendisini desteklediğini, o imza aracılığıyla ona bir anlayış ve dostluk mesajı yolladığını hatırlamak, ona iyi gelebilirdi.

"Onu çok uzun zaman önce tanımıştın, öyle değil mi?" diye sordu Alice, sanki düşüncelerini okumuş gibi.

"Tam olarak yirmi altı yıl önce. 1890 Haziranı'nda Kongo'da tanımıştım," diye belirtti Roger. "Henüz yazar değildi. Ama yanlış hatırlamıyorsam bir roman yazmaya başladığını söylemişti. İlk yayımladığı Almayer'in Buda-lalığı'ydı hiç kuşkusuz. Adıma imzalanmış olarak bana yollamıştı. Bir yerlerde saklamışımdır. O zamanlar daha hiçbir şey bastırmamıştı. Denizciydi. O kuvvetli Polonya şivesi yüzünden İngilizcesi zar zor anlaşılıyordu."

"Hâlâ anlaşılmıyor," diye gülümsedi Alice. "Hâlâ o korkunç aksanıyla konuşuyor İngilizceyi. Sanki 'ağzında çakıl taşlan çiğnermiş gibi' der Bernard Shaw. Ama hoşumuza gitse de gitmese de harika yazıyor."

Roger'ın belleği, İngiliz ticaret filosunun o genç kaptanının, henüz başlamakta olan yaz mevsiminin o nemli sıcağı altında şakır şakır terleyerek, oraların yabancısı olan cildine karşı amansızca saldırıya geçen sivrisineklerin sokmalarından son derece rahatsız bir halde Matadi'ye geldiği 1890 Haziranı'ndaki o günün anısını getirmişti aklına. Saçları dökülüp alnı açılmış, kapkara sakallı, dik duruşlu, gözleri çukura kaçmış otuz yaşlarındaki bu adamın adı Konrad Korzeniowski'ydi ve Polonyalıydı, birkaç yıl önce İngiliz vatandaşlığını almıştı. Belçika Yukarı Kongo'yla Ticaret Anonim Şirketi'nin adamı olarak, Leopoldville-Kinshasa ile Kisangani'deki Stanley Şelaleleri arasında mal ve tüccarları getirip götüren o küçük vapurlardan birinin kaptanı olarak gelmişti. Burası vapur kaptanı olarak onun ilk görev yeriydi, bu da kafasını hayaller ve tasarılarla doldurmuştu. II. Leopold'ün, Afrika'yı uygarlaştırıp Kongoluları kölelikten, putperestlikten ve daha başka barbarlıklardan kurtarmaya azmetmiş büyük hümanist hükümdar olarak kendine bir imaj oluşturmakta kullandığı bütün o fanteziler ve mitlerle kafası dolu olarak gelmişti Kongo'ya. Asya ve Amerika denizlerinde uzun yıllar yolculuk etmiş biri olarak deneyimine, yabancı dillere yatkınlığına ve okumuşluğuna rağmen, bu Polonyalının Roger Casement'ı hemen cezbeden masum ve çocukça bir yanı vardı. Birbirlerine yakınlık duymuşlardı, o kadar ki, tanıştıkları o aynı günden, Korzeniowski'nin Le Roi des Belges adlı gemisinin dümenine geçmesi gerektiği için Leopoldville-Kinshasa'ya giden kervan yolundan yanında otuz taşıyıcıyla birlikte yola çıktığı üç hafta sonrasına kadar sabah, öğle, akşam görüşmüşlerdi.

Matadi'nin çevresinde gezintiye çıkıyorlar, sömürgenin artık var olmayan, yıkıntıları bile kalmamış ilk ve geçici başkenti Vivi'ye ve, efsaneye göre Livingstone Şelalesi'nin ilk çağlayan ve çavlanlarıyla Şeytan Kazanı'nın, Portekizli Diego Cao'yu dört yüzyıl önce durdurduğu Mpozo îrmağı'nın denize açıldığı yere kadar gidiyorlar. Lufundi düzlüğüne gittiklerinde, Roger Casement bu genç Polonyalıya, kâşif Henry Morton Stanley'in kendine yaptığı, yıllar sonra bir yangında yok olan ilk konutunun yerini göstermişti. Ama her şeyin ötesinde, pek çok şey hakkında, özellikle de Konrad'ın daha yeni ayak bastığı, Roger'ınsa artık altı yıldır bulunduğu bu çiçeği burnunda Bağımsız Kongo Devleti'nde olup bitenler üzerine uzun uzun konuşmuşlardı. Dostluk kurmalarından birkaç gün sonra, bu Polonyalı denizci, çalışmaya geldiği bu yerle ilgili olarak kafasında getirdiğinden çok farklı bir fikir edinmişti. 28 Haziran 1890 Cumartesi sabahı, Kristal Dağlarına doğru erkenden yola çıkmadan önce, Roger'la vedalaşırken dediği gibi "ırzına geçilmiş olarak" ayrılıyordu oradan. Çakıl taşlarını hatırlatan o belirgin şivesiyle aynen böyle söylemişti: "Siz benim ırzıma geçtiniz, Casement. II. Leopold hakkında, Kongo Bağımsız Devleti hakkında bildiklerimin ırzına geçtiniz. Hatta hayat hakkındaki düşüncelerimin." Sonra da dramatik bir ifadeyle yinelemişti: 

"Irzıma geçtiniz."

Roger'ın Londra'ya yaptığı yolculuklar sırasında birkaç kez yeniden görüşmüşler, ara sıra birbirlerine mektuplar yazmışlardı. O ilk buluşmadan on üç yıl sonra, 1903'ün Haziran ayında ingiltere'de bulunan Casement, Joseph Conrad'dan (artık adı böyleydi ve saygın bir yazar olmuştu), Kent'teki Hythe'da bulunan küçük kır evi Pent Çiftliği'nde bir hafta sonu geçirmek üzere davet almıştı. Romancı, karısı ve oğluyla birlikte orada sade ve münzevi bir hayat sürüyordu. Roger'ın yazarın yanında geçirdiği o iki günle ilgili çok sıcak anıları vardı. Artık saçlarının arasında gümüşi teller görünüyordu, gür bir sakalı vardı, şişmanlamış, kendini ifade ediş biçimine belli bir entelektüel azamet yerleşmişti. Ama Roger'a karşı son derece coşkulu davrandı. Roger, daha yeni okuduğu ve Kongo'da yaşanan o korkunç şeylerin olağanüstü bir betimlemesi olarak kendisini yürekten duygulandırdığını ona da söylediği, Kongo'da geçen romanı Karanlığın Yüreği için onu kutladığında, Conrad iki eliyle onu tutarak sözünü kesti.

"O kitabın ortak yazarı olarak siz görünmelisiniz, Casement," dedi, omuzlarına hafif hafif vurarak. "Sizin yardımınız olmasaydı onu dünyada yazamazdım. Gözümdeki perdeyi kaldırdınız. Afrika'yla ve Bağımsız Kongo Devleti'yle ilgili olarak. Ayrıca insan denilen o vahşi hayvan konusunda."

Yemek üstüne baş başa oturduklarında -son derece mütevazı bir aileden gelen ölçülü bir kadın olan Bayan Conrad'la çocuğu dinlenmeye çekilmişlerdi-, küçük bir ikinci kadeh Porto şarabından sonra, Roger'a, Kongolu yerlilerin iyiliği için bütün o yaptıklarından dolayı "İngilizlerin Bartolomé de las Casas'ı" diye anılmaya layık olduğunu söyledi. Roger böyle bir övgü karşısında kulaklarına kadar 

kıpkırmızı kesilmişti. Kendisi hakkında bu kadar iyi düşünceler besleyen, hem ona hem de Edmund D. Morel'e II. Leopold'e karşı açtıkları kampanyada o kadar yardım eden bir kişi, nasıl olur da yalnızca ölüm cezasının indirilmesini isteyen bir dilekçeyi imzalamaya yanaşmazdı? Bu imza onu hükümet karşısında ne gibi bir taahhüde sokabilirdi ki?

Londra'ya gittiği zamanlarda Conrad'la arada bir gerçekleşen daha başka karşılaşmalarını da hatırlıyordu. Bir keresinde Grosvenor Meydanı'ndaki kendi kulübü Wellington Club'da, Dışişleri'nden meslektaşlarıyla buluştuğunda da karşılaşmışlardı. Yazar, yanındakilerden ayrıldıktan sonra kendisiyle birlikte bir kadeh konyak içmek üzere kalmasında ısrar etmişti. Matadi'ye uğramasından altı ay sonra, Polonyalı denizci oralarda yeniden göründüğünde içinde bulunduğu feci durumu hatırlamışlardı. Roger Casement, ambarlar ve taşımacılıktan sorumlu olarak aynı yerde çalışmayı sürdürüyordu. Konrad Korzeniowski, Roger'ın daha altı ay önce tanımış olduğu, umutlarla dolu, coşkulu genç adamın gölgesi bile olamazdı. Sırtına yıllar binmişti sanki, sinirleri altüst olmuştu, parazitler yüzünden mide sorunları çekiyordu. Sürekli ishal olmaktan çok kilo kaybetmişti. Keyfi kaçmış ve kötümserleşmiş olarak, kendini gerçek hekimlerin ellerine emanet edebilmek için bir an Önce Londra'ya dönmekten başka bir şeyin hayalini kurmuyordu.

“Görüyorum ki cangıllar size merhametli davranmamış, Konrad. Telaşlanmayın. Malarya böyledir, ateş düşse bile geçmesi uzun sürer."

Roger'ın hem evi hem de ofisi olan o küçük evin terasında yemek üstüne sohbet ediyorlardı. Matadi'de o gece ne ay vardı ne de yıldızlar; ama yağmur yağmıyor, sigara içerek ellerindeki kadehlerden küçük yudumlar alırlarken böceklerin vızıltısı onlara ninni gibi geliyordu.

"En kötü olanı ne cangıldı ne bu sağlıksız iklim ne de yaklaşık iki hafta boyunca beni yarı baygın bırakan hastalık ateşi," diye yakındı Polonyalı. "Beş gün üst üste kanlı sıçmama neden olan o korkunç dizanteri de değildi. En kötüsü, Casement, en kötüsü, bu lanet ülkede her gün yaşanan o korkunç şeylere tanık olmaktı. İnsan gözlerini nereye çevirse, o kara şeytanların da beyaz şeytanların da yaptıkları bütün o şeylerdi."

Konrad, şirkete ait olan ve kumanda etmesi gereken o küçük Le Roi des Belges gemisiyle Leopoldville- Kinshasa'dan Stanley Şelaleleri'ne kadar gidiş-dönüş bir yolculuk yapmıştı. Kisangani'ye doğru yaptığı bu yolculukta her şey kötü gitmişti. Kinshasa yakınlarındayken, deneyimsiz kürekçiler bir girdaba kapıldıklarından kanoları alabora olunca boğulmasına ramak kalmıştı. Malarya yüzünden, yerinden kalkacak hali olmadan, ateşler içinde yanarak küçük kamarasında yatağa serilip kalmıştı. Le Roi des Belges'in bir önceki kaptanının, köylerden birinin yerlileriyle girdiği bir tartışmada oklarla öldürüldüğünü de oradayken öğrenmişti. Belçika Yukarı Kongo'yla Ticaret Anonim Şirketi'nin, ücra bir yerleşim yerinde fildişi ve kauçuk toplamakta olan bir başka çalışanını gidip oradan aldığında, adam yolculuk sırasında bilinmedik bir hastalıktan ölmüştü. Ama Polonyalıyı çileden çıkaran şey, bu fiziksel talihsizlikler değildi.

"Ahlaki çöküntü, bu ülkedeki her şeyi istila eden o ruh çöküntüsü," diye tekrarladı, boğuk, kasvetli bir sesle, sanki ansızın uğursuz bir hayal görmüş gibi.

"Tanıştığımızda ben sizi hazırlamaya çalışmıştım," diye hatırlattı ona Casement. "Orada Yukarı Kongo'da karşılaşacağınız şeyler konusunda daha açıklayıcı olmadığım için üzgünüm."

Neydi onu bu kadar etkileyen? Yamyamlık gibi son derece ilkel âdetlerin bazı topluluklarda hâlâ geçerli olduğunu keşfetmek mi? Kabilelerde ve ticaret noktalarında birkaç frank karşılığında sahip değiştiren kölelerin hâlâ ortalıkta dolaşıyor olması mı? Sözde kurtarıcıların Kongoluları baskı ve köleliğin çok daha zalim biçimlerine maruz bıraktıkları mı? Yerlilerin kamçı darbeleriyle yarılmış sırtlarının görüntüsü mü kahretmişti onu? Ömründe ilk kez bir beyazın bir zenciyi, bütün bedenini yaralardan bir çapraz bulmacaya çevirene kadar kırbaçladığını görmek mi? Roger ondan ayrıntıları istememişti, ama hiç kuşku yok ki Le Roi des Belges'in kaptanı, bir an önce ingiltere'ye dönmek amacıyla üç yıllık sözleşmesini iptal ederek istifa ettiğinde, korkunç şeylere tanık olmuş biriydi. Dahası, Stanley Şelaleleri'nden dönüşünde Leopoldville-Kinshasa'dayken, Belçika Yukarı Kongo'yla Ticaret Anonim Şirketinin "yelekli ve şapkalı barbar" dediği müdürüyle şiddetli bir tartışmaya- giriştiğini de anlatmıştı Roger'a. Kendisi İçin uygarlık anlamına gelen İngiltere'ye dönmek istiyordu artık.

"Karanlığın Yüreği'ni okudun mu?" diye sordu Roger, Alice'e. "İnsanoğlunun oradaki görüntüsü sence doğru mu?

"Herhalde değil," diye karşılık verdi tarihçi. "Kitap yeni çıktığında bir salı akşamı bunu çok tartıştık. O roman, Afrika'nın oraya giden uygar Avrupalıları birer barbara çevirdiğini anlatan ibretlik bir öykü. Senin Kongo Raporu'nsa daha çok bunun tersini göstermişti. En kötü barbarlıkları oraya götürenlerin biz Avrupalılar olduğunu. Üstelik sen bir vahşiye dönüşmeden Afrika'da yirmi yıl yaşadın. Dahası, sömürgeciliğin ve İmparatorluğun erdemlerine inanarak gittiğinden daha uygarlaşmış olarak geri döndün."

"Conrad, Kongo'da insanoğlunun ahlaki çöküntüsünün su yüzüne çıktığını söylerdi. Yani hem beyazların, hem zencilerinkinin. Karanlığın Yüreği pek çok kez uykularımı kaçırmıştır. Bence o kitap ne Kongo'yu ne gerçekleri ne de tarihi değil, cehennemi anlatıyor. Kongo, bazı Katoliklerin salt kötülük dedikleri o korkunç görüşü anlatmak için kullanmış bir bahane."

Kelt Rüyası

1888'in Aralık ayında, Stanley'in demiryolu inşaatında bir yılını tamamlamadan istifa ederek, Ngombe Lutete'de misyonerlik yapan Bentley çiftinin yönetimindeki Vaftizci misyonunda çalışmaya gitti. Bu kararı, Matadi'de yerleşimcilerin mahallesindeki evlerden birinde, oraya yolu üstünde geçerken uğramış olan bir kişiyle yaptığı, akşam alacakaranlıkta başlayıp günün ilk ışıklarıyla sona eren bir sohbetin ardından ani olarak almıştı. Theodore Horte, İngiliz Donanmasının eski bir subayıydı. Kongo'da Vaftizci bir misyoner olmak için İngiliz Donanması'nı bırakmıştı. Doktor David Livingstone Afrika kıtasını keşfe ve orada İncil'i öğretmeye çıktığından beri Vaftizciler oradaydılar. 

Palabala'da, Banza Manteke'de, Ngombe Lutete'de misyonlar açmışlar, Stanley Göleti yakınlarındaki Arlhington'da da yeni bir misyonun açılışını daha yeni yapmışlardı. Bu misyonları ziyaret etmekte olan Theodore Horte, vaktini birinden ötekine yolculuk ederek rahiplere yardım etmekle ve yeni merkezlerin nasıl açılabileceğine bakmakla geçiriyordu. Yaptıkları o söyleşi, Roger Casement'ta ömrünün geri kalanı boyunca hatırlayacağı, 1902 yılının ortalarında üçüncü sıtma hastalığının nekahet döneminde olduğu o günlerde de tüm ayrıntılarıyla yâd ettiği bir izlenim bırakmıştı.

Theodore Horte'u dinleyen hiç kimse, onun meslekten subay olduğunu ve bir denizci olarak İngiliz Donanması'nın önemli askerî harekâtlarına katıldığını aklının ucundan bile geçirmezdi. Ne geçmişinden söz ediyordu ne de özel hayatından. Hali tavrı terbiyeli, kibar görünümlü bir adamdı. Mat adi’de, ırmağın sularına yansıyan yıldızlarla donanmış, ne yağmur ne de bulutların olduğu bir gökyüzünün altında, saçlarını uçuran sıcak bir rüzgârın hışırtısının ara sıra duyulduğu o sakin gecede, Casement'la Horte, yan yana asılı iki hamağa uzanmış olarak yemekten sonra sohbete başlamışlar, Roger ilk başta bunun akşam yemeğinin üstüne ancak uykuları gelene kadar sürerek unutulup gidecek olan o alışıldık söyleşilerden biri olacağını sanmıştı. Ancak, sohbet başladıktan kısa bir süre sonra, kalbinin alışıldıktan çok daha fazla çarpmasına neden olan bir şey oldu. Rahip Horte'un sesindeki yumuşaklık ve sıcaklığın kendisine ninni gibi geldiğini hissetmiş, iş arkadaşlarıyla, hele hele amirleriyle -belki bir defa Herbert Ward'in dışında hiç kimseyle- asla paylaşmadığı konularda konuşma arzusuna kapılmıştı. Sanki uğursuz şeyler söz konusuymuş gibi gizlediği kaygılar, üzüntüler, kuşkulardı bunlar. Bütün bu olanların bir anlamı var mıydı? Avrupa'nın bu Afrika serüveni söylendiği, yazıldığı, sanıldığı gibi bir şey miydi? Serbest ticaret ve İncil Öğretisi aracılığıyla buraya uygarlığı, kalkınmayı, modernleşmeyi mi getiriyordu? Asayiş Gücü'nün yerli halkı cezalandırmak için çıktığı seferlerde, ellerine geçen her şeyi talan eden o hayvanların buraya uygarlık getirdiği söylenebilir miydi? O sömürgecilerin -tüccarların, askerlerin, görevlilerin, serüvencilerin- arasında acaba kaç tanesi yerlilere karşı azıcık olsun saygı duyuyor, onları kardeş olarak ya da en azından insan olarak görüyordu? Yüzde beşi mi? Her yüz kişiden biri mi? Doğrusu şuydu ki, burada geçirdiği bütün o yıllar boyunca, zencilere en küçük bir pişmanlık duymadan aldatılabilecek, sömürülebilecek, kırbaçlanabilecek, hatta öldürülebilecek ruhsuz hayvanlar gibi davranmayan Avrupalıların sayısının iki elin parmaklarını geçmediğini görmüştü.

Theodore Korte, genç Casement'ın böyle acıyla içini dökmesini hiç sesini çıkarmadan dinledi. Konuştuğundaysa onun ağzından duyduklarına şaşırmışa benzemiyordu. Tam tersine, kendisinin de yıllardan beri korkunç kuşkular içinde olduğunu kabullendi. Yine de, şu "uygarlık" denilen şey, en azından kuramsal olarak doğruydu. Yerlilerin hayat koşullan korkunç değil miydi? Hijyen düzeyleri, boş inançları, en temel sağlık kavramları konusundaki bilgisizlikleri onların sapır sapır dökülmelerine neden olmuyor muydu? Yalnızca hayatta kalma çabaları bile trajik değil miydi? İlkellikten çıkmaları için, bazı barbarca alışkanlıkların, sözgelimi pek çok toplulukta çocukların ve hastaların kurban edilmesi âdetinin, birbirlerini öldürdükleri savaşların, köleliğin ve bazı yerlerde hâlâ uygulanan yamyamlığın yok edilmesi yolunda Avrupa'nın onlara verebileceği çok şey vardı. Dahası, gerçek Tanrı'yı tanımaları, tapındıkları ilahların yerine Hıristiyanların Tanrısını, merhamet, sevgi ve adalet getiren Tanrı'yı koymaları onlar için iyi olmaz mıydı? Buraya pek çok kötü insanın, belki de Avrupa'nın en kötülerinin aktığı doğruydu. Bunun bir çaresi yok muydu? Yaşlı Kıta'dan iyi şeylerin de gelmesi zorunluydu. Ruhları kirlenmiş tacirlerin açgözlülüğü değil, bilim, hukuk, eğitim, insanoğlunun içinde doğuştan var olan haklar, Hıristiyan ahlakı gelmeliydi. Geri adım atmak için artık çok geç değil miydi? Sömürgeleştirmenin iyi mi kötü mü olduğunu sormakta ya da kendi kaderlerine terk edilmiş olsalardı, yanlarında Avrupalılar olmadan Kongolular daha mı iyi olurlardı diye merak etmekte yarar yoktu. Geriye dönüşün olmadığı durumlarda, acaba hiç yapılmasaydı daha mı iyi olurdu diye sorarak vakit kaybetmeye değmezdi. İşleri yoluna sokmaya çalışmak daha iyiydi. Yolunda gitmeyen şeyi düzeltmek her zaman mümkündü. Zaten İsa'nın öğrettiği en güzel şey de bu değil miydi?

**

Çok sonraları, o yolculuk sona erip de raporunu yazarak Kongo'dan ayrıldığında ve Afrika'da geçirdiği o yirmi yıl yalnızca bir anıya dönüştüğünde, Roger Casement, kaç kez, burada gerçekleşmekte olan bütün o korkunç şeylerin kaynağında yalnızca bir tek sözcüğün bulunduğunu söyleyecekti kendi kendine: Açgözlülüktü o sözcük. O ülke insanlarının talihsizliğine bakın ki, Kongo ormanlarında bol bol bulunan o kara altına karşı duyulan açgözlülüktü bu. Oradaki zenginlik, bu bahtsız insanların üzerine yağmış bir lanet gibiydi, işler böyle sürüp gidecek olursa, onları yeryüzünden silip yok edecekti. Üç ay on günlük o süre içinde şu sonuca varmıştı Roger: Kauçuk daha önce tükenmeyecek olursa, yüzlercesini ve binlercesini yok etmekte olan o sistemin içinde Kongolular kendileri tükenip gideceklerdi.

**

Öyleyse bu suçlara son vermek için bir şey yapabilirsiniz," diye mırıldandı Roger Casement. "Biz Avrupalılar Afrika'ya bunun için gelmedik."

"Ya, öyle mi?" diyerek dönüp ona baktı Yüzbaşı Junieux. Konsolos, subayın benzinin solduğunu fark etmişti. "Niye geldik öyleyse? Ha biliyorum: Uygarlığı, Hıristiyanlığı ve serbest ticareti getirmeye geldik. Siz buna hâlâ inanıyor musunuz, Mr. Casement?"

"Artık hayır," diye anında karşılık verdi Roger Casement. 

"Eskiden evet, inanıyordum. Hem de bütün kalbimle. Bir zamanlar olduğum o idealist gencin bütün saflığıyla uzun yıllar inandım. Avrupa'nın Afrika'ya insanların hayatlarını ve ruhlarını kurtarmaya, o vahşileri uygarlaştırmaya geldiğini sanıyordum. Şimdi artık yanıldığımı anlıyorum."

Yüzbaşı Junieux'nun yüzündeki ifade değişmiş, suratındaki o duygusuz maskenin yerini birdenbire daha insanca bir ifade almış gibi gelmişti Roger'a. Hatta o kadar ki, ahmakların layık oldukları, merhamet dolu bir sevecenlikle bakıyordu kendisine.

"Kendimi o gençlik günahımdan kurtarmaya çalışıyorum, Yüzbaşım. Coquilhatville'e kadar bunun için geldim. Sözde uygarlık adına burada işlenen suçlan en küçük ayrıntılarına kadar bunun için belgeliyorum."

"Size başarılar dilerim, Sayın Konsolos," diye gülümseyerek onu alaya aldı Yüzbaşı Junieux. "Ama size içtenlikle söylememe izin verirseniz, korkarım başarıya ulaşamayacaksınız. Bu sistemi değiştirmeye kimsenin gücü yetmez. Bunun için artık çok geç."

They have come to steal your lands: Untold Story about Moonlanding

“On 20 July 1969, Neil Armstrong and Buzz Aldrin landed on the surface of the moon. In the months leading up to their expedition, the Apollo 11 astronauts trained in a remote moon-like desert in the western United States. The area is home to several Native American communities, and there is a story – or legend – describing an encounter between the astronauts and one of the locals.

One day as they were training, the astronauts came across an old Native American. The man asked them what they were doing there. They replied that they were part of a research expedition that would shortly travel to explore the moon. When the old man heard that, he fell silent for a few moments, and then asked the astronauts if they could do him a favour.

“What do you want?’ they asked.

‘Well,’ said the old man, ‘the people of my tribe believe that holy spirits live on the moon. I was wondering if you could pass an important message to them from my people.’

‘What’s the message?’ asked the astronauts.

The man uttered something in his tribal language, and then asked the astronauts to repeat it again and again until they had memorised it correctly.

‘What does it mean?’ asked the astronauts.

‘Oh, I cannot tell you. It’s a secret that only our tribe and the moon spirits are allowed to know.’

When they returned to their base, the astronauts searched and searched until they found someone who could speak the tribal language, and asked him to translate the secret message. When they repeated what they had memorised, the translator started to laugh uproariously. When he calmed down, the astronauts asked him what it meant. The man explained that the sentence they had memorised so carefully said, ‘Don’t believe a single word these people are telling you. They have come to steal your lands.”

Wars, not just genius, fuelled Britain’s industrial revolution

Conventional wisdom says Britain’s transformation in the 18th century from an agrarian economy to an industrial one was largely midwifed by technological innovation and mechanisation, as symbolised by the steam engine and the cotton factories, respectively.

However, in a new book titled Empire of Guns, Priya Satia, a professor of British history at Stanford University, argues that this isn’t the whole story. In fact, it was war that fueled the industrial revolution, and specifically war in the colonies, including India.

While doing research on the history of the global arms trade, Satia stumbled upon the story of one Samuel Galton Jr, born in 1753, who presided over a Quaker family business in Birmingham that would go on to become the largest gun manufacturing firm in Britain and a key supplier to the East India Company (EIC). When asked in 1795 to defend his line of business to the critical Quaker church, Galton Jr maintained that guns were an instrument of civilisation, not just war, and that Britain was actually a military-industrial society.

For Satia, this was eye-opening since it suggested that rather than an emerging industrial economy, Britain was actually shaping up to be a military economy in the 18th century. In this context, the widely accepted idea of “unfettered geniuses,” rather than the warring British state, sparking economic transformation, seemed particularly misleading.

“For some reason when we talk about the invention of industrialism in the 18th century, it’s always a very pacific affair. It was about entrepreneurial genius, a culture of tinkering, some special cultural qualities in Britain, rather than the fact that Britain is always at war,” Satia told Quartz. This idea, she argues in the book, has in turn shaped the way the world has thought about stimulating development for over 200 years, even though it’s wrong.

Recognising the connection between war manufacturing and economic development, the British sought to suppress arms-making traditions in their colonies, especially India, to ensure that they stayed relatively underdeveloped. For instance, the EIC’s forces went on to capture and take over the arms-making facilities of Indian rulers like Tipu Sultan, at the same time selling British guns to the native princes.

 Source: Quartz