Selçuk Şirin, Hürriyet
GEÇTİĞİMİZ haftalarda bu köşede özellikle 0-36 ay arasında beyin gelişiminin önemine vurgu yapmış, çocukları okula daha iyi hazırlamak için onlarla doğumdan itibaren kitap üzerinden diyalog kurmayı önermiştim. Hatta bu diyaloğun zengin olduğu ortamda yetişen çocukların, akranlarına göre 4. yılın sonunda 30 milyon kelime daha fazla duyduklarını ve bu farkın okul çağına geldiğinde ciddi başarı farkına dönüştüğünü anlatmıştım. O yazımın ardından iki gelişme oldu. İlki o yazımda geçen ‘30 milyon Kelime’ araştırmasını anlatan Dana Suskind’in kitabı, ‘30 milyon Kelime: Çocuğunuzun Beynini Geliştirin’ adıyla Türkçeye çevrildi. İkinci gelişme ise bu farkın okulöncesi çağda nasıl kapanacağı konusunda bize ışık tutan yeni bir araştırmanın yayınlanmış olması.
ÇOCUĞUNUZA KONUŞMA SIRASI VERİYOR MUSUNUZ?
Harvard ve MIT araştırmacıları Rachel Romeo ve Grover M. Hermann tarafından yayınlanan araştırma hem ilk 36 ay hem de sonraki yaşlarda, yani okulöncesi dönemde ne yapılması gerektiğine dair çok net bir fotoğraf ortaya koyuyor. İlk 36 ay diyalog şart ve bunun mümkünse kitaplar aracılığıyla olması gerek. Bunu daha önce yazdığım için tekrarlamıyorum. Peki sonrası? Araştırmaya göre 4-6 yaş arası çocuklar için evde konuşulan kelime sayısı, artık erken yaşlarda olduğu gibi zihinsel gelişim için tek başına bir anlam ifade etmiyor. Bu yaşlarda zihinsel gelişimi destekleyen temel faktör çocukların diyaloğa yön vermesi. Yani diyalogda çocuğunuza ne kadar sıra geliyor? Direktif mi veriyorsunuz yoksa çocuğunuza kendini istediği gibi ifade etme fırsatı mı sunuyorsunuz?
DİYALOG BEYİN DALGALARINI DEĞİŞTİRİYOR!
Araştırmacılar bu sorulara yanıt bulmak için çocuklara bir ses kayıt cihazı takıp onları iki gün boyunca inceliyor. Sonra da beyin dalgaları üzerinden bir laboratuvar testi yapıyor. Yapılan bu testlerde ortaya çıkıyor ki ebeveynleriyle kurdukları diyaloğa yön veren çocukların beyinlerindeki Broca alanı çok daha aktif çalışıyor. Yani söz alan, muhatap alınan çocukların beyinleri zamanla fiziksel olarak da akranlarından ayrılıyor. Etkin diyalog ortamında yetişen çocuklar, akranlarına göre hem zihinsel beceri testlerinde hem de akademik alanda akranlarına göre çok daha başarılı oluyor. Özetle eğer çocuğunuzun okul hayatında başarılı olmasını istiyorsanız sihirli bir formüle ihtiyacınız yok. Yapmanız gereken onları daha çok dinlemek, onları muhatap almak. Kendini ifade etmeyi öğrenen çocuk, her şeyi daha kolay öğreniyor.