Hürriyet, asla Allah’a kulluktan ayrı düşünülemez. İkisi arasında telâzum (birbirini gerektirme) vardır, yani gerçekten Allah’a kulluğunu tam hissedememiş, yani O’nunla doyamamış bir kimse, hürriyetin de ne demek olduğunu kat’iyen bilemez. Onun gönlünde o kadar mevhum ilâhlar vardır ki, kahramanlaştırılan herhangi biri ona ilâh olabildiği, olabileceği gibi, herhangi bir kuvvetli adam da ona ilâh olabilir. Çünkü o, kalb birliğine varamamış, kalbini tek noktaya teksif edememiş ve hürriyet havasını soluklayamamıştır. İşin en acı yanı da, böyle fertlerin meydana getireceği cemiyetin de devamlı esaret altında olacağıdır. Bugün çevremizdeki milletlerin bütünü esaret altındadır ve bunun sebebi de hürriyet nimetine karşı nankörlüktür. Evet, hürriyet nimetinin kıymetini bilmeyenlerden Allah da hürriyet nimetini almıştır.
