Tuesday, August 29, 2017

Çanakkale Savaşı'nda Ne Kadar Şehit Verildi?


Çanakkale Savaşı ile ilgili çarpıtmalardan biri de Türk tarafının verdiği ‘şehit’ sayısıyla ilgilidir. Askeri terminolojide ‘zayiat’ teriminin anlamını bilmemekten mi yoksa gerçek ‘şehit’ sayısını az bulmak yüzünden mi bilinmez ama yıllardır üniversite hocalarından cumhurbaşkanlarına kadar uzanan geniş bir yelpazede, ‘250 bin şehit’ten söz etmek adet olmuştur. Halbuki Genelkurmay Başkanlığı verilerine göre, Çanakkale’de 57.263 şehit, 97.874 yaralı, 11.178 kayıp, 7.084 hava değişimi, 20.297 hastalık sonucu ölüm, 14 bin hastaneye götürülen olmak üzere 207.696 ‘zayiat’ (kayıp, savaş dışı kalan) vardır. Elbette, Genelkurmay’ın Şehitlerimiz kitabında künyeleri verilen 105 gayrimüslim Osmanlı askeri ‘şehit’ sayılmazlar! Aslında yaklaşık 2,5 yıl süren ‘Kurtuluş Savaşı’ sırasında 9.900 civarında şehit ve 31 bin civarında yaralı verildiği düşünülünce 8,5 ayda kaybedilen insan sayısı korkunçtur. Ama bu rakam bile milliyetçi çevreleri tatmin etmediği için durmadan abartılır. İtilaf Devletleri’nin kayıpları konusunda da çelişkili açıklamalar olmakla birlikte genel kanı, onların ölü sayısının bizimkinden az, toplam kayıplarının eşit olduğu yolundadır. Bu da başka ilginç bir durumdur, çünkü Türk tarafı pozisyon açısından çok daha avantajlıdır.

Sonuç olarak 8,5 ay önce büyük bir kibirle Çanakkale önlerinde boy gösteren İtilaf donanmasının süklüm püklüm, fakat ciddi bir zayiat vermeden bölgeden ayrılması, özellikle İngiliz tarih yazımına ‘zafer’ olarak geçmiştir. Ama herkes Çanakkale Savaşları’nın gerçek galibinin Osmanlı tarafı olduğunu bilir. Bugün pek çok kişi Çanakkale Savaşı’nı Türk ulus-devletinin kuruluş efsanesinin prelüdü sayıyor. Bazıları ise, Osmanlı’nın Müslüman tebaasının Hıristiyan dünyaya karşı ‘cihad’ savaşı olarak kurgulamaya çalışıyor. Halbuki, Osmanlı İmparatorluğu da, adı üstünde aynen savaştığı devletler gibi emperyal bir güçtü. Savaşa, dünyanın yeniden paylaşımından pay almak için kendi arzusuyla girmişti. Dahası, İtilaf Devletleri’ni kendisine savaş ilan etmeye, dolayısıyla Çanakkale’ye saldırmaya adeta mecbur bırakmıştı. Çanakkale, Osmanlı ordularının Irak’taki Kutü’l Amara ile birlikte galip geldiği iki cepheden biriydi. Düşmanı Çanakkale’den püskürttükten üç yıl sonra, aynı donanma hiçbir engelle karşılaşmadan İstanbul’a kadar gelecek, tarih sahnesinden püskürtülen Osmanlı İmparatorluğu olacaktı.